Zasady brydża, o co chodzi w grze w brydża?

Brydżyści często mawiają, że ich zajęcie to nie jest „gra w karty”, tylko „gra przy pomocy kart”. Jak w miarę prosto przedstawić zasady gry w brydża?

Jak w ogóle zagrać w brydża? 

Zaczynamy od potasowania i rozdania całej talii – wszystkich 52 kart klasycznej talii francuskiej (od dwójki do asa) – między 4 graczy. Każdemu po 13. 

Czterej gracze stanowią dwie pary – w brydża grają więc dwie dwójki przeciwko sobie. 

Parę stanowią zawodnicy siedzący naprzeciw siebie. Tradycyjnie pary te nazywa się NS oraz EW od angielskich nazw kierunków świata.

Każda z par stara się uzyskać jak najlepszy wynik z posiadanymi kartami. 

Sama gra składa się z dwóch faz: licytacji oraz rozgrywki. 

Podczas licytacji wybierany jest kontrakt, który będzie rozgrywany. 

Kontrakt ten określa „jak wysoko” będziemy grać oraz który kolor będzie atutem. Można też zagrać bez atu. 

Gracze zgodnie z ruchem wskazówek zegara składają różne deklaracje odnośnie wysokości gry i atutów. Dopiero gdy wszyscy zawodnicy na któryś kontrakt się zgodzą, staje się on kontraktem ostatecznym.

Punkty można otrzymać za:

1. Wylicytowanie i zrealizowanie kontraktu
2. Kontrakt przegrany przez przeciwników

Za wygranie odpowiednio wysokich kontraktów przysługują specjalne premie.

O co chodzi z wygrywaniem i przegrywaniem?

Teraz clou zasad gry w brydża. Każdy z graczy ma po 13 kart, więc w trakcie rozgrywki do wzięcia jest 13 lew. Co to oznacza, wytłumaczymy za chwilę. Na razie kilka dalszych szczegółów na temat licytacji:

Najniższa deklaracja w licytacji jest zobowiązaniem do wzięcia ponad połowy z możliwych lew. Oznacza to, że najniższe kontrakty wymagają wzięcia 7 lew, a najwyższe wszystkich 13. 

Licytacja

Odzywki to deklaracje w licytacji, mogą wystąpić na wysokości od 1 (7 lew) do 7 (13 lew). 

Dodatkowo, każda z nich wskazuje miano, czyli kolor atutowy lub jego brak. Jest tutaj 5 możliwości: (trefle), (kara), (kiery), (piki) oraz BA (bez atu). Przykładowo: 3 oznacza deklarację wzięcia 9 z 13 lew z karami jako kolorem atutowym. 

Jak w licytacji np. aukcyjnej każda kolejna odzywka musi być wyższa od poprzedniej. Hierarchię mian nazywa się starszeństwem i jest ona następująca: , , , , BA. Najniższa możliwa odzywka to 1, a najwyższa to 7BA. Najwyższą premię możemy zdobyć za wylicytowanie i wygranie kontraktu na poziomie 7 (szlem) – to wszystkie 13 lew! Duża premia zapisowa przysługuje również za kontrakty na poziomie 6 (szlemik). Najczęściej jednak walka toczy się o nieco mniejszą stawkę – premię za końcówkę. Końcówki to kontrakty co najmniej 3BA, 4/ (kolory starsze), 5/ (kolory młodsze).

Nie ma obowiązku zabierania głosu w licytacji – każdy gracz zawsze może powiedzieć pas. Licytacja kończy się, gdy wszyscy gracze (oprócz samego licytującego) spasują na kontrakt zaproponowany przez jednego z nich. Tak więc, licytację kończą 3 pasy. Chyba że nikt się nie odzywał – wtedy dopiero 4. 

Oprócz tego istnieją jeszcze kontra i rekontra. Najogólniej mówiąc kontra służy do ukarania przeciwników, jeśli uważamy, że nie wygrają swojego kontraktu. Tylko potem trzeba udowodnić, że mieliśmy rację, bo inaczej sami dostaniemy sporą karę punktową. Rekontra z kolei jest trochę hazardowa. Znaczy coś w stylu: „Uważasz, że nie wygram? Dobre sobie!”. Za wygranie kontraktu z rekontrą jest największa premia, za przegranie takowego jest z kolei największą kara.

Wróćmy do lew i samej fazy rozgrywki

Ten z graczy, który jako pierwszy zgłosił miano ostatecznego kontraktu (z pary) staje się rozgrywającym, a jego partner dziadkiem. Druga para, przeciwnicy, to obrońcy. Rozgrywający stara się wziąć tyle lew, na ile opiewa kontrakt, a obrońcy mają za zadanie mu to uniemożliwić.

Jako pierwszy rozpoczyna obrońca po lewej stronie rozgrywającego. Zagranie pierwszej karty w lewie nazywa się wistem. Pierwsze zagranie w pierwszej lewie to pierwszy wist. 

Następnie dziadek wykłada wszystkie swoje karty na stół, tak żeby widzieli je pozostali gracze. Dziadek przestaje być czynnym graczem i od tej pory dokłada jedynie karty, o które poprosi go rozgrywający.

Każdy z graczy po wistującym dokłada jedną ze swoich kart. Dziadek dokłada kartę, którą zadysponuje rozgrywający. 4 karty, po jednej od każdego, tworzą lewę. Taką lewę bierze ten z graczy, który zagrał najwyższą w danym momencie kartę. Starszeństwo kart jest klasyczne: A, K, D, W, 10, 9, 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2. Wszystkich graczy obowiązuje nakaz dokładania do koloru wistu. Jeśli nie posiadają oni już kart w danym kolorze, to mogą dołożyć dowolną inną. Taka karta „nie do koloru” nie weźmie lewy, jak wysoka by nie była. Chyba że jest ona wybranym w licytacji atutem.

Gracz, który wziął lewę, wychodzi (wistuje) jako pierwszy w następnej. I w ten sposób rozgrywa się wszystkich 13 lew aż do końca. Warto pamiętać, że na końcu, przy rozstrzyganiu czy dany kontrakt został wygrany, czy przegrany, liczy się suma lew każdej z par.

Więcej o zasadach brydża dowiesz się na naszych kursach dla początkujących brydżystów. I Ty możesz rozpocząć swoją przygodę z kartami, a przy okazji poznać wspaniałych partnerów i przeciwników, z którymi spędzisz długie godziny przy zielonym stoliku!

Źródła:

Seifert B., Encyklopedia brydża. T. 1 i 2., Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996

Macieszczak A., Mikke J., Brydż sportowy, Warszawa: Sport i Turystyka, 1986

Międzynarodowe Prawo Brydżowe 2017

Maciej Kędzierski